Cilt Lekeleri Oluşumunun Nedenleri Nelerdir?
Cilt lekeleri sadece estetik açıdan kötü bir görünüm oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda bazı sağlık sorunlarının belirtisi olarak da ortaya çıkabilmektedir. Cildin üst tabakasında melanin adı verilen pigmentlerin düzensiz dağılımı veya birikmesi sonucu oluşan cilt lekeleri, derideki herhangi bir iz için kullanılan genel bir terimdir.
Bu lekelerin oluşumunda güneş ışınları, yaşlanma, hormonal değişiklikler, akne izleri ve çevresel faktörler başlıca nedenler arasında yer alır. Özellikle orta yaşlarda daha sık görülen hiperpigmentasyon, genellikle yaşamın erken dönemlerinde sürekli olarak güneş koruyucu önlemlerin alınmaması sonucunda ortaya çıkar. Bu yazımızda cilt lekesine ne iyi gelir sorusuna yanıt verirken, lekelerin nasıl oluştuğunu ve en yaygın nedenlerini de detaylı olarak inceleyeceğiz.
Cilt Lekeleri Nasıl Oluşur?
Cilt lekeleri oluşumu, deride aşırı melanin üretimi ile başlar. Melanin, cilde doğal rengini veren pigmenttir. Melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilmektedir. Bu hücrelerin fazla çalışması sonucu, deride koyu renkli lekeler ortaya çıkar.
Melanositler normal şartlarda dengeli çalışırken, bazı faktörlerin etkisiyle aşırı melanin üretmeye başlarlar. Güneş ışınlarına maruz kalındığında, melanositler koruyucu bir tepki olarak daha fazla melanin üreterek cildin bronzlaşmasına veya koyulaşmasına neden olur. Açık tenli kişilerde bu durum çillere ve cilt lekelerine yol açabilmektedir. Derideki bu pigment fazlalığına hiperpigmentasyon adı verilmektedir.
Hiperpigmentasyon sonucu oluşan bu lekeler, kahverengi, siyah, gri, kırmızı veya pembe renkli görülebilmektedir. Lekelerin derinliği de tedaviyi etkileyen önemli bir faktördür. Yüzeysel lekeler tedaviye daha iyi yanıt verirken, derin lekeler tedaviye daha dirençlidir. Cilt lekesine ne iyi gelir sorusunun yanıtı da büyük ölçüde lekenin derinliğine ve türüne bağlıdır.
En Yaygın Nedenleri
Güneş, cilt lekeleri oluşumunun başlıca nedenidir. Cildin uzun süre ultraviyole ışınlarına maruz kalması, melanin üretimini artırarak lekelere yol açar. Ayrıca solaryum kullanımı da benzer etkiyi gösterir.
Hormonal değişiklikler ise özellikle kadınlarda leke oluşumuna neden olur. Hamilelik döneminde kadınların yüzde 90'ında "gebelik maskesi" olarak bilinen melazma görülmektedir. Doğum kontrol hapı kullanan her üç kadından biri de hiperpigmentasyon sorunu yaşar. Menopoz döneminde ise hormonlar, yaş ve güneş faktörleri bir araya gelerek leke riskini artırır.
Genetik yatkınlık da leke oluşumunda önemli rol oynar. Ailenizde leke sorunu varsa, sizde de görülme olasılığı yüksektir. Bazı ilaçlar da deride lekelenmeye neden olabilmektedir. Özellikle kalp ilaçları, antibiyotikler ve tansiyon ilaçları güneşe duyarlılık yaratarak veya doğrudan leke oluşumuna yol açabilmektedir.Bunların dışında yaş, yanlış kozmetik ürün kullanımı, cilt enfeksiyonları, ağda ve epilasyon gibi işlemler, aşırı yağlı beslenme ve sigara kullanımı gibi faktörler de lekelere neden olabilmektedir. Cilt lekesine ne iyi gelir sorusunun yanıtı, öncelikle bu nedenleri anlamaktan geçer.
Dermatolojik Tedavi Yöntemleri
Derinleşen cilt lekeleri için profesyonel dermatolojik tedavi en etkili çözümdür. Lekelerin türüne ve derinliğine göre farklı yöntemler uygulanır.
- Lazer tedavisi: Melanin birikimini hedef alır ve lekeleri azaltır. Fraksiyonel ve Q-Switch lazerler derin lekelerde etkilidir. Tedavi genellikle birkaç seans sürer. Seanslar arasında 6 hafta beklemek önerilmektedir.
- Kimyasal peeling: Cildin üst tabakasını kontrollü şekilde soyar. Yeni sağlıklı cilt oluşumu desteklenmektedir. Glikolik, salisilik ve trikloroasetik asit kullanılmaktadır. Hafif lekeler için 4-8 seans önerilmektedir. Orta derinlik lekeler için 2-4 seans planlanmaktadır. İşlem sonrası güneşten korunmak çok önemlidir.
- Mezoterapi: C vitamini, glutatyon ve hyaluronik asit cilt altına enjekte edilmektedir. Böylece hücre yenilenmesi sağlanır. Mikro iğneleme ile ciltte mikro delikler açılmakta ve kolajen üretimi artırılmaktadır.
- PRP tedavisi: Kişinin kanından plazma elde edilerek cilt onarılmaktadır. Sonuç olarak, uzman dermatolog tarafından değerlendirilerek belirlenmelidir. #BBD0E0 »